de geschiedenis

Meer over Café de Mart in Culemborg

het pand…

Het pand waar café de Mart gehuisvest is heeft een rijke geschiedenis.

Sinds 1995 heeft het gebouw een horecabestemming. Echter voor die tijd heeft het gebouw dienst gedaan als Burgemeesterswoning. Na het vertrek van de burgemeester is de woning omgebouwd tot bank. De ABN Bank heeft hier een aantal jaren kantoor gehouden. Misschien vind je nog wat geld als je goed graaft 🙂

Cafe de Mart is sinds 2007 in handen van Margriet Kuijer. Samen met haar echtgenoot opende zij in 2007 het café.

cafe de mart – ouderwets gezellig

de-mart-in-culemborg---ouderwets-gezellig

LOKAAL

De geschiedenis van culemborg gaat heel ver terug. Al in de 14e eeuw werd de stad een Vrijstad met eigen rechtspraak.

Culemborg wat toen een centrale marktstrateeg was, kende later een levendige industrie. Armen en zieken vonden verzorging in de stad en weeskinderen werden al vanaf 1560 opgevangen in het Elisabeth Weeshuis (nu museum).

Als belangrijke stad en handelscentrum werd Culemborg in woelige tijden beschermd door maar liefst drie wallen en grachten, met zeven stadspoorten.

wat zijn Blauwlappen?

Elke Culemborger weet dat zijn naam Blauwlap is, maar waarom kunnen de meeste niet vertellen. De naam dateert al uit 1650, toen hier in de stad het vrouwen- of meeloproer uitbrak.

De Culemborgers laten hun graan malen in de drie molens van de stad. Ze halen en brengen de zakken zelf bij de molen. Als betaling schept de molenaar wat meel uit de zak. Als blijkt dat hij te veel meel opschept, komt er in 1650 een verplichte molenaar. Voor een stuiver per zak haalt en brengt de molenaar het meel van huis.

Al snel klaagt men over de hoge bedragen die voor het halen brengen gerekend werden en er ontstaan rellen die werden aangevoerd door oproerige vrouwspersonen. Éen van hen, de weduwe Luyt Wortel wordt daarom gearresteerd en opgesloten in het stadhuis.

Als protest trekken de woedende vrouwen in optocht richting het stadhuis. Hun Blauwe schorten meedragend als vaandel, hun pannen als trommels. Ze bekogelden het stadhuis met stenen. De angstige stadbestuurders lieten Luyt daarom maar gauw vrij.

Die zomer is Culemborgse graaf Georg Frederik van Waldeck-Pyrmont weer in de stad. Hij hoort wat er is gebeurd.

Hij veroordeelt Luyt alsnog tot levenslange verbanning uit de stad. Het blijkt alleen een waarschuwing. De verbanning wordt ingetrokken.

Wel gaat de molenkar weer rijden.

Jaren later werd Carnavalsvereniging De Blauwlappen opgericht.